Najczęściej zadawane pytania
- Czym jest fotografia otworkowa?
- Czego potrzebuję do zrobienia aparatu otworkowego?
- Jak mam zrobić otworek?
- Jaki jest najlepszy rozmiar otworka?
- Jak określić czas naświetlania?
- Książki o fotografii otworkowej
1.
Czym jest fotografia otworkowa? Larry BullisFotografia otworkowa jest podobna do "zwyczajnej fotografii" w wielu aspektach, lecz różni się tym, że aparat nie posiada obiektywu. Zamiast niego ma bardzo malutki otworek, który rzuca obraz na światłoczuły materiał (negatyw lub papier). Wymaga to innych metod pracy (zwłaszcza, że naświetlenie musi być względnie długie) i daje w rezultacie obrazy, które różnią się w kilku ważnych aspektach od obrazów wykonanych za pomocą obiektywów.
Mówiąc praktycznie, promień światła z każdego punktu przedmiotu, wpadający poprzez otworek będzie przecinać negatyw tylko w jednym miejscu. Kolejny promień światła, wpadający z innego punktu na obiekcie i wpadający poprzez dziukrę będzie uderzał w negatyw w innym miejscu. Nagromadzenie wszystkich promieni światła wpadających poprzez otworek stworzy obraz na płaszczyźnie negatywu. Jeśli negatyw był poruszany do przodu bądź tyłu, obraz nadal tam będzie, ale może być mniejszy bądź większy - w zależności od tego gdzie był umiejscowiony.
Ponieważ otowrek nie jest w rzeczywistości prawdziwym punktem odniesienia, pozwala na wieokrotne nałozenie się promieni naświetlających negatyw. Można powiedzieć, że przechodzi przez niego mała wiązka światła z każdego miejsca. To jeden z powodów, dla których obrazy otworkowe są charakterystycznie łagodniejsze od obrazów wykonanych przy użyciu obiektywów. Kolejnym powodem jest to, że niektóre promienie napotykają na krewędź otworka i są powyginane.
Back Odkąd nie ma ogniskowej, ostrość obrazu (taka jaka jest - ponieważ zawsze w pewnym sensie jest ona łagodna) jest stała od bliskiej do dalekiej odległości. Innymi słowy, nie ma ograniczeń głębi ostrości tak jak w fotografii obiektywowej. Obiekty bardzo bliskie (bliższe niz odległość otworka od negatywu) staną się łagoniejsze w związku z odchyleniem promieni wpadających z różnych miejsc.
2.
Czego potrzebuję do zrobienia apataru otworkowego? Larry Bullis Właściwie każdy pojemnik zdolny do wylkuczenia światła może być użyty jako aparat otworkowy. Musi jednak istnieć możliwość włożenia do środka aparatu kawałaka światłoczułego materiału, jak i wyciągnięcia go po naświetleniu. Wachlarz rodzajów pojemników jest bardzo duży: od małych przedmiotów takich jak solniczki do bardzo dużych jak np. bębny, walizki. Nawet ciężarówki i pokoje w budynkach zamienione zostały w aparaty otworkowe. Innymi niezwykłymi przedmiotami były np. czerwone papryki, arbuzy i inne. Fotografowie otworkowi zdają się czerpać radość z robienia aparatów z zadziwiających przedmiotów. Najbardziej popularne są pudełka kartonowe - robione czasem własnoręcznie dla negatywów lub papieru. Wielu fotografujących zaczyna od the Quaker Oat box; cylindryczny aparat daje interesująco zakrzywioną perspektywę. Aparaty zbudowane z systemem transporu negatywu wziętym z zwyczajnych aparatów są bardzo praktyczne; jednym z najpoważniejszych problemów jest jednak sposób wkładania i wyciągania negatywu z aparatu.
Kolejnym wymaganiem jest odpowiedni otworek. Może on być zrobiony z dużą, bądź żadną precyjzą; w nawiązaniu do tego jak został zrobiony otworek - jakość obrazu będzie się ogromnie róznić. Jednym z najbardziej popularnych materiałów do wykonania otworka jest cienki metal - na przykład śniadaniowa folia. Często metody wykonania odpowiedniego otworka są powodem wielkich dyskusji.
Różnorodne materiały takie jak czarny materiał, czarna farba, taśma itd. są niezbędne żeby wyeliminować wewnętrzne odbicia jak i utrzymać wszystkie części razem. Jeśli chcesz mieć w swoim aparacie wizjer możesz go zaprojektować i skonstruować, ale aparat i tak bedzie działał, czy będziesz dany obraz widział czy nie.
Jedną z najprostszych metod wykonania kamery otworkowej jest wyciągnięcie - odkręcenie wymiennego obiektywu w zwyczajnym aparacie i przyklejenie tasmą na ten otwór kawałka materiału metalowego z wykonanym wcześniej otworkiem. W ten sposób mozliwe jest używanie instnejącego w aparacie mechanizmu transportu filmu. Negatyw naświetlony w takim aparacie może być oddany do wywołania i wykonania odbitek w profesjonalnym zakładzie fotograficznym. To daje możliwość działania i praktykowania fotografii otworkowej osobom nie używającym ciemni fotograficznej.
Back W ostatnich latach pojawiły sie na rynku gotowe aparaty otworkowe. Niektóre z nich są całkiem dobre. Jednakże dla wielu fotografów otworkowych projektowanie i budowa aparatu jest dużą częścią uroku tego medium. Mówi się, że z tego powodu fotografia otworkowa jest po części fotografią i rzeźbą.
3.
Jak mam zrobic otworek? Tom Lindsay Jest kilka sposobów na zrobienie otworka, tak jak wiele zdań, któy z nich jest najlepszy. Powiem wam jak je zrobić i sądzę, że jest to najłatwiejsza droga. Materiały potrzebne do zrobienia otworka
1"-11/4" kwadratowy kawałek .003 miedzianego surowca (takiego jak folia aluminiowa, ale twardego) nowy nienaostrzony ołówek z gumką #2 igła do szycia 5" kwadratowy lub większy kawałek kartonu mały kawałek papieru ściernego naparstek szkło powiększające - lupę
Zróbmy to!
Pierwszą rzeczą, którą trzeba zrobić to nadziać igłę na gumkę w ołówku. Oderwij kawałek 5" kartonu. Umieść go na twardej powierzchni (stół lub podłoga obleci). Teraz weź ołówek #2 i trzymaj go pionowo (prosto na górze i na dole) w jednej ręce, zaś w drugiej również pionowo igłę do szycia. Ustaw igłę na środku końcówki gumki (końcówką igły z okiem w stronę gumki) a następnie pchając w dół (używając kartonu jako miejsca do wbicia ostrego końca igły) zacznij wbijać igłę w gumkę. Być może będziesz musiał spróbować kilka razy zanim uzyskasz efekt widoczny na przykładzie #1.
 |
 |
 |
| Example 1 | Example 2 | Example 3 |
Ważne jest by umieścić igłę tak prosto jak to możliwe. Możesz wyciągnąć igłę i spróbować jeszcze raz ale tylko jeśli bardzo musisz!!! Gdy już będziesz zadowolony z ustawienia igły użyj "specjalistycznych narzędzi" by zatopić ją możliwie najgłębiej w gumce.
Teraz weź miedziany surowiec i połóż go na kartonie (znajdź na nim świeże miejsce). Zacznij wkręcać narzędzie typu ołówko-igła (zwane dalej po prostu igłą), jak pokazuje przykład #2.
Upewnij się iż znajdujesz się na środku miedzianego kwadratu. Ważna uwaga: Kartonu nie ujęto na rysunku, po prostu wyobraź sobie że on tam jest - pod surowcem (miedzianym oczywiście). W miarę wiercenia zaczniesz zaczniesz przebijać się przez surowiec. Możesz teraz zobaczyć igłe wychodzącą przez surowiec (miedziany a jakże) jak na przykładzie #3. Wyjmij igłe z powrotem a zobaczysz, że otrzymałeś małe strzępy przeciwnej stronie od tej w którą się wwiercałeś. Zobacz przykład #4.
 |
| Example 4 |
Do usunięcia tych strzępów będziesz potrzebował papieru ściernego.Użyj owego papieru ścierając kolistymi ruchami zadry z surowca aż do ich zniknięcia (tylko nie przesadź z tą czynnością). Teraz przewróć surowiec na drugą stronę (tę którą oczyściłeś z zadr). Wsadź igłę w otworek i powtórz wiercenie jak pokazano w przykładzie #5.
 |
 |
| Example 5 | Example 6 |
Tym razem otrzymasz bardzo małe strzępy na przeciwnej stronie, podobne do tych z przykładu #4, ale nie tak widoczne. Zetrzyj je w ten sam sposób jak poprzednie, delikatnie. Gdy osiagniesz satysfakcję z usuwania owych, wepchnij igłę do dziurki (z drugiej strony surowca) a następnie OSTROŻNIE przewierć na wylot surowiec jak w przykładzie #6.
Powinna przejść całkiem łatwo a ty będziesz radosny. Gdy tego dokonasz być może będziesz musiał usunąć jeszcze jakieś niedobitki zadr jeśli się pojawią z przeciwnej strony do tej w którą ostatnio wkładałeś... igłę. Jeśli trzeba zetrzyj je! W tym momencie wszystko co musisz zrobić to wziąć lupę lub szkło powiększające i sprawdzić czy masz miłą CZYSTĄ dziurkę - otworek (Hmmmm). Jeśli tak to skończyłeś. Jeśli nie ponów wkładanie igły do dziurki z przeciwnej strony surowca i powierć porządnie jak w przykładzie #6, aż zobaczysz dobry czysty otworek!!! Gratulacje masz teraz otworek i wiesz również jak zrobić podobny,brawo tak trzymać!!!
4.
Jaki jest najlepszy rozmiar otworka? Guillermo Penate Rozmiar otworka zależy od rodzaju efektu jaki chcesz osiągnąć. Większość z nas kalkuluje "optymalny" rozmiar a następnie odchodzi (lub nie) od niego, w ramach eksperymentów. Jest wiele formuł na kalkulownie "optymalnego" rozmiaru. Optymalny, w tym momencie, oznacza otworek który daje "najostrzejszy" obraz. Czasem jednak najostrzejsze zdjęcia mogą wcale nie być dla ciebie najlepszymi. Formuła której ja używam to: Optymalna średnica otworkowa w calach = 0,0073 * SQR (ogniskowa w calach) SQR oznacza pierwiastek kwadratowy. W systemie metrycznym wzór jest następujący: średnica otworka = 0,03679 * SQR (ogniskowa) (średnica i ogniskowa są w mm)
Znając wielkość otworka, którego chcesz użyć, znajdź f / przesłonę apratu przez podzielenie ogniskowej przez średnicę otworka. Oczywiście obie wartości muszą być w tej samej jednostce miary.
f/przesłona / średnica
Bardziej prawdopodobne jest, że wyliczona f / przesłona nie zbiegnie się z okrągłą liczbą przesłony.
Ze względu na "nieprecyzyjny" charakter otworka, nie potrzebna jest dokładna przesłona,
więc proponuję Ci użyć przybliżonej przesłony, następnej w kolejności.
Proponuję Ci przyjąć przybliżoną f / przesłonę przez zaokrąglenie do następnej
(Chyba, że jest naprawdę blisko niższa). Spowodowanie jest to dużym prawdopodobieństwem niedoświetlenia otworkowych zdjęć.
Powrót
Druga metoda czerpie rzeczywisty odczyt światła sceny. Czasami używam światłomierza,
niekiedy używam mojego aparatu małoobrazkowego. Nazwijmy odpowiednio "F" i "T" przysłonę i czas.
Następnie podwój "F", aż pojawi się wartość, która jest równa lub większa
niż "F". Jeśli jest równa, liczba pomnożona przez 2 jest liczba
f / przesłony. Jeśli większa, liczba f / zatrzymuje się między "f"
i "F". Nowy czas ekspozycji ("T") uzyskuje się przez podwojenie czasu "t" tyle razy, ile przystanków jest do "F".
Mówić czy pisać o tym jest trudniejsze i bardziej uciążliwe niż
rzeczywiście to zrobić.
Użyjmy aparat w formacie 11x14 z ogniskową 6 " jako przykład:
Optymalna wielkość otworkowa = 0,0073 * SQR (6) = 0.018 "(w przybliżeniu)
f / przesłona aparatu = 6/0018 = 333
Faktor f / od f/16 do ponad f/333 jest: f/16, 22, 32, 44, 64, 88, 128, 176, 256, 352
praktyczny f / przesłony aparatu = f/352
Scena na zdjęciu jest w słonecznych warunkach, materiał używany jako negatywowy jest
B & W wielogradacyjny. Przybliżona czułość ISO to 6, dlatego jeśli użyjemy wzoru Słońce 16
należy naświetlać na 1/6 sekund i f/16.
Aby znaleźć liczbę Faktora oddzielających f/16 i nasz aparat f / stop z f/352,
podwoimy czas od f/16 aż otrzymamy f/352 lub powyżej.
Pomiędzy f/16 a f/352 istnieje 9 kroków, czyli faktor 9.
Teraz możemy znaleźć nowy czas ekspozycji poprzez podwojenie 9 razy nasz czas 1/6
s: 1/6, 1/3, 1/1.5, 1,33, 2,66, 5,33, 10,66, 21,33, 42,66, 85,33.
Nowy czas ekspozycji jest wtedy = 85 sekund.
Równoważymy czas ekspozycji: dla f/16 i 1/6 sek jest to f/352 i 85 sekund.
Uważaj na chmury, jeśli w czasie naświetlania duża chmura zasłoni światło, trzeba zwiększyć czas ekspozycji. Kiedy robiłem
zdjęcie "drzwi" , niekorygowany czas ekspozycji wynosił 8 minut. Moje wyliczenia jednak pokazywały mi korektę o faktor 5 do 40 minut! Z powodu wielkiej chmury przedłużyłem czas do 55 minut. Materiałem był
Ilford Wielogradacyjny.
Podsumowując pragnę zauważyć iż nie jestem artystą. Jestem technikiem. Moja edukacja i wszystkie prace związane były z zagadnieniami technicznymi (elektronika, elektryczność, komunikacja i komputery). Pomimo to, czuję potrzebę, czasem konieczność, "tworzenia" czegoś co uznaję za piękne. By to osiągnąć, moje samozaparcie kazało mi poznać, do granic mojej niekompetencji, wszelkie myki sprawiające że otworki działają. Ta wiedza jest mi drabiną dzięki której mogę próbować wspiąć się płaskowyż zwany prawdziwą sztuką. Jedni ludzie rodzą się artystami, inni mają dość szczęścia i zacięcia by się nimi stać. Naukowe podejście w temacie otworków, dla jednych jest nudne i nie potrzebne, może być zaś nieodłączne i/lub interesujące i/lub zupełnie nie sprawiające radości dla innych.
Larry Bullis
Prepared for translation by Gregg Kemp in 2003.
+5-cie Jak wyliczyć czas naświetlenia? Przez Guillermo Peñate
Gdy już wiesz jaka jest pełna f / przesłona aparatu, nadszedł czas, aby naświetlić zdjęcia.
Trzeba znaleźć czas naświetlenia, który potrzebuje aparat w konkretnej scenie. Zrób to za pomocą następujących
metod. Ja używam dwóch metod: reguły "Słońce 16", która mówi, że w warunkach słonecznych potrzebna jest ekspozycja,
którą można obliczyć przez podzielenie przesłony f / 16 przez czułość filmu.
Na przykład, jeśli film ma czułość ISO100, to ekspozycja będzie przy f/16 podzielone przez 100 th sekund czyli 0,16 sekund.
6.
Książki o fotografii otworkowej
Pinhole Resource
Star Route 15, Box 1355
San Lorenzo, New Mexico 88041
Tel: (505) 536-9942
(membership: incl. curators, historians, educators,
students, photographers, camera clubs etc.) Also sells cameras and other pinhole
related items, such as books, drilled pinholes in various sizes, zone-plates,
etc. Also run workshops.
Contributors to the Pinhole Faq include:
Tom Lindsay
Guillermo Peńate
Howard Wells
George L Smyth
Brigitte Harper
Gordon J. Holtslander
This version translated by georgia Krawiec, Magda Roszkowska and Bartek Stróżewski
